15 فیلم برتر جک نیکلسون براساس نظر منتقدان
به گزارش اهدا بلاگ، جک نیکلسون مرد طغیان گر هالیوود است که طی شش دهه فعالیت بویژه در نقش های منفی یا خاکستری درخششی خیره کننده و فراموش نشدنی داشته است.
نیکلسون بابت توانمندی اش در اجرای نقش های متفاوت ژانرهای مختلف شناخته می شود. او را در کمدی ها به یاد می آوریم، نقش اصلی آثار عاشقانه را ایفا نموده و احتمالا نقش تعدادی از بهترین ضدقهرمان ها و شرورهایی که تا به حال دیده ایم برعهده نیکلسون بوده است.
او بازیگری را با حضور در نقش اصلی فیلم قاتل نق نقو (The Cry Baby Killer ) که سال 1958 اکران شد و یک درام جنایی کم بودجه بود آغاز کرد. قاتل نق نقو را راجر کورمن تهیه نموده بود و طی یک دهه پس از اکران این اثر سینمایی نیکلسون همکار اغلب آثاری بود که این تهیه نماینده فراوری می کرد. او طی این سال ها بازیگر وسترن های مستقل مونتی هلمن مثل تیراندازی (The Shooting ) و تاختن در گردباد (Ride in the Whirlwind ) بود که پیروزیت تجاری به دست نیاوردند اما به وسیله منتقدان تحسین شدند و صندلی خاص خود را در تاریخ سینما به دست آوردند.
با وجود فعالیت های بازیگری نیکلسون طی دهه 1960 او تا حدودی از این حرفه ناامید شد در نتیجه شانس خود را در حوزه فیلم نامه نویسی آزمود. اولین چالش جدی او در فیلم نامه نویسی به فیلم سفر (The Trip ) راجر کورمن مربوط می شد که سال 1967 روی پرده رفت. نیکلسون یک سال بعد برای همکاری در نوشتن فیم نامه سر (Head ) اثر باب رافلسون - مستقل ساز خوش ذوق آمریکایی - دست به قلم شد.
عاقبت لحظه طلایی برای بازیگر عظیم سینمای آمریکا با فیلم سبک سواران (Easy Rider) به کارگردانی دنیس هاپر فرا رسید و نیکلسون برای این نقش نامزد دریافت جایزه اسکار شد. او سال ها بعد خود فعالیت هایش پیش از این فیلم را تقلاهای ناامیدانه لقب داد.
با آغاز دهه 1970 نیکلسون نقش اصلی فیلم پنج قطعه آسان (Five Easy Pieces) را بازی کرد؛ فیلم یک ماه پس از آغاز اکران به یک پدیده تبدیل شد و نیکلسون ضدقهرمان عظیم تازه سینمای آمریکا شناخته شد. از اینجا تا معروفیت بیشتر و نامزدی های پیاپی اسکار راه چندانی نبود و تعدادی از برجسته ترین نقش آفرینی های نیکلسون طی این دهه رقم خورد؛ حضور در فیلم هایی چون آخرین مأموریت (The Last Detail) سال 1973، محله چینی ها (چاینا تاون) سال 1974 و دیوانه از قفس پرید (One Flew Over the Cuckoos Nest) سال 1975.
جک نیکلسون تا به حال 12 بار نامزد دریافت جایزه اسکار شده است و به این ترتیب بیشترین تعداد نامزدی یک بازیگر مرد در تاریخ آموزشگاه به نام این چهره به ثبت رسیده است. او دوبار برنده اسکار نقش اصلی مرد شد؛ یک بار برای فیلم دیوانه از قفس پرید و بار دیگر بابت حضور در فیلم بهتر از این نمی شه (As Good as It Gets). در کنار این دو جایزه، اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای فیلم شرایط مهرورزی (Terms of Endearment) هم در کارنامه این بازیگر برجسته و توانمند می درخشد.
نیکلسون یکی از تنها سه بازیگر مردی است که سه جایزه اسکار گرفته اند (در کنار دنیل دی-لوئیس و والتر برنان) و از دهه 1960 تا 2000 هر دهه نامزد دریافت اسکار بازیگری شده است.
ستاره نقش های پیچیده و مرموز هالیوود تا به امروز شش جایزه گلدن گلوب و سه جایزه بفتا را هم به خانه برده است. لیست لیست افتخارات تمام نشدنی نیکلسون به خوبی نشان می دهد چرا پرداختن به این بازیگر و معرفی بهترین فیلم های کارنامه کاری او ضرورت دارد. در ادامه 15 فیلم برتر نیکلسون از نگاه منتقدان را بیشتر آنالیز می کنیم.
15. شرایط مهرورزی (Terms of Endearment)
- کارگردان: جیمز ال. بروکس
- تاریخ اکران: 1983
- امتیاز راتن تومیتوز: 78
اگر بخواهیم از داستان فیلم شرایط مهرورزی بگوییم می توان خیلی ساده آن را فیلمی درباره رشدکردن و عظیم شدن نامید. فیلمی که داستان خانواده گرینوی و افرادی که این خانواده با آن ها معاشرت دارند را طی سالیان دراز زندگی شان دنبال می نماید. البته بخش عمده داستان به دوران عظیمسالی اما گرینوی-هورتون (با بازی دبرا وینگر) می پردازد اما فیلم به بخش هایی از کودکی و نوجوانی او هم اختصاص یافته است.
با در نظر داشتن اینکه فیلم تقریبا یک بازه وسیع 30 ساله را پوشش می دهد طبیعی است با گستره وسیعی از احساسات هم روبرو شویم. شرایط مهر ورزی فیلمی تلخ و شیرین است که هم مخاطبش را سرحال می آورد و هم غمگین می نماید.
شرایط مهرورزی البته بیشتر روی رابطه عشق و نفرت میان مادر و دختر متمرکز است. جک نقش گرت بریدلاو را بازی می نماید که پیشتر فضانورد بوده و حال همسایه آورورا (با بازی شرلی مک لین) است و با او وارد رابطه عاطفی می شود.
بازی جک نیکلسون در این فیلم سینمایی یکی از بهترین بازی های کارنامه او است؛ کارنامه ای درخشان که البته فیلم درجه یک کم ندارد. نیکلسون فیلم نامه ای پروپیمان و حساب شده را به دست گرفته و هر صحنه را از نظر کیفیت بازیگری به کمال رسانده است. بی علت نیست که اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد برای این فیلم به نیکلسون رسید.
اما سوای بازی جک نیکلسون باید گفت به شکل کلی تمام نقش آفرینی های فیلم بسیار گیرا و سطح بالا از آب درآمده اند. هر شخصیت گره های ویژه و مسائل خاص خودش را دارد و هر کدام برهم کنش منحصربه فرد خودش را با سایرین بروز می دهد. برای مثال بار کمدی فیلم روی دوش رابطه میان ارورا و فلپ هورتون (با بازی جف دنیلز) نهاده شده وقتی ارورا مادرخوانده او می شود.
شرایط مهرورزی در گیشه عملکرد بسیار پیروزیت آمیزی داشت و به فیلم دوم پرفروش سال تبدیل شد. این اثر سینمایی در مراسم اسکار هم درخشید و نامزد دریافت یازده جایزه شد که از میان آن ها پنج اسکار بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر زن نقش اصلی، بهترین بازیگر مرد نقش مکمل و بهترین فیلم نامه اقتباسی را به خود اختصاص داد.
14. قول (The Pledge )
- کارگردان: شان پن
- تاریخ اکران: 2001
- امتیاز راتن تومیتوز: 78
قول یک تریلر اسرارآمیز و فیلم نئونوآری به کارگردانی شان پن است که علاوه بر نیکلسون در نقش اصلی (جری بلک)، بنیسیو دل تورو و میکی رورک را هم به خدمت گرفته است.
قول براساسی رمان فریدریش دورنمات به همین نام ساخته شده و گرچه از نظر منتقدان در مجموع اثر رضایت بخشی ارزیابی شد اما در گیشه مغلوب شد.
راجر ایبرت منتقد آمریکایی که از طرفداران این اثر سینمایی و بازی نیکلسون در آن بود درباره آن چنین نوشته است: بخش یک سوم نهایی اثر زمانی است که اغلب داستان های پلیسی فرایندی یکنواخت را با تعقیب و گریزها و رویارویی هایی از سر اجبار پشت سر می گذارند، اما قول جذابیت های اصلی اش را همین جا رو می نماید. پن و نیکلسون با این فیلم خطر نموده اند و فیلم را به سطحی متفاوت، پیش بینی نشده و تسخیرنماینده ارتقا داده اند.
13. چند مرد خوب (A Few Good Men)
- کارگردان: راب رینر
- تاریخ اکران: 1992
- امتیاز راتن تومیتوز: 83
چند مرد خوب ساخته راب رینر کارگردانی که سال ها بعد در فیلم لیست آرزوها (The Bucket List) هم با نیکلسون همکاری کرد در این اثر سینمایی یک درام حقوقی را براساس فیلم نامه ای از آرون سورکین جلوی دوربین برد.
فیلم درباره دو تفنگدار آمریکایی است که به قتل یکی از هم رزمان شان متهم شده اند. نیکلسون در این فیلم نقش سرهنگ فرمانده پایگاه ناتان جسوپ را ایفا نموده است؛ یک نظامی وفادار به اصول قدیمی که قادر نیست خود را با شرایط دوران معاصر تطبیق بدهد.
چند مرد خوب مثال تمام عیاری است که نشان می دهد مهم نیست چند دقیقه در یک فیلم حضور داشته باشید، مهم این است از لحظه لحظه این حضور چطور بهره ببرید. نیکلسون در این فیلم سینمایی حضور نسبتا کوتاهی دارد اما عملکردی از خود ارایه داده که حقیقتا فراموش نشدنی است.
12. سبک سواران (Easy Rider)
- کارگردان: دنیس هاپر
- تاریخ اکران: 1969
- امتیاز راتن تومیتوز: 83
ایزی رایدر یا سبک سواران یک فیلم جاده ای بسیار مشهور و تأثیرگذار است که از جمله کلیدی ترین آثار جنبش هالیوود نو (New Hollywood) به شمار میرود و در عمل آن را از فیلم های آغازنماینده جهت این جنبش در نظر می گیرند.
سبک سواران که ریشه ای عمیق در فرهنگ پاپ آمریکا دارد هنگام اکران اولیه با نگاه هایی متفاوت از دو سوی طیف روبه رو بود. برخی شیفته این اثر نوآورانه و دوران ساز شدند و برخی دیگر شمشیرشان را برای این فیلم از رو بستند.
در حالی که امروز فیلمی مثل سبک سواران را همانند یک شاهکار درخشان ارزیابی می کنیم اما سالی که فیلم منتشر شد نتوانست در جشنواره ها آنطور که شایسته بود بدرخشد. فیلم نامزد دریافت جایزه اسکار برای بهترین فیل نامه غیراقتباسی شد اما نتوانست آن را به دست بیاورد. در بخش مسابقه جشنواره فیلم کن هم سبک سواران جایزه بهترین فیلم اول را گرفت و جایزه مهم جشنواره یعنی نخل طلا به فیلم اگر… (If…. ) ساخته لیندسی اندرسن رسید که احتمالا در آن تاریخ برای هیأت داوران انتخاب مطمئن تر و البته محافظه کارانه تری بود.
عناصر خاص فرهنگی فیلم که در واقع نوعی دیدگاه انتقادی نسبت به وضع موجود را بازتاب می دادند و روح طغیان گر اثر هنوز هم بعد از گذشت دهه ها در آن جاری است.
11. درخشش (The Shining)
- کارگردان: استنلی کوبریک
- تاریخ اکران: 1980
- امتیاز راتن تومیتوز: 84
درخشش یکی از مشهورترین فیلم های ترسناک تاریخ سینما، تنها اثر کوبریک در ژانر وحشت است و بر اساس رمانی از استیون کینگ ساخته شده است؛ گرچه می دانیم کوبریک داستان اصلی کینگ را با تغییراتی جلوی دروبین برد که نارضایتی گسترده این نویسنده را برانگیخت.
فیلم داستان نویسنده ای را روایت می نماید که طی یک زمستان سخت به اسم سرایدار با خانواده اش در هتلی خالی از سکنه اقامت دارد؛ این فضا قرار است آرامش و فرصتی برای نویسنده فراهم کند تا کتابش را بنویسد اما به جای آن فضایی ترسناک و وهم آلود ایجاد می نماید.
گرچه ترس در فیلم درخشش بیشتر جنبه ذهنی دارد و از فضای اسرارآمیز هتل منتقل می شود اما فیلم در دوره خود جلوه های بصری موثری را به کار گرفته بود.
بازی نیکلسون در این اثر سینمایی خیره نماینده است اما سوای کیفیتش یک ویژگی خاص داد؛ در واقع تمام احساسات فیلم و آن ترس ذهنی نیرومندی که درون مخاطب ایجاد می نماید هم زمان با حرکت نیکلسون به سمت لایه های مرکزی نقش اش رشد می یابد.
فیلم با ایده مرکزی مردی که از نظر روانی بیش از حد تحت فشار نهاده شده کار می نماید. ترکیبی از استفاده سطح بالای تکنیک به همراه درک عمیق سینمایی کوبریک و بازی گرفتن از ستاره ای چون نیکلسون درخشش را میان آثار جاودانه تاریخ سینما قرار داده است.
10. درباره اشمیت (About Schmidt)
- کارگردان: الکساندر پین
- تاریخ اکران: 1996
- امتیاز راتن تومیتوز: 85
فیلم سینمایی درباره اشمیت یک کمدی درام است درباره وارن اشمیت مردی که اخیرا بازنشسته شده، همسرش از جهان رفته و برای شرکت در عروسی دخترش روانه سفر می شود؛ این سفر در عین حال اشمیت را بیش از همواره با عمق معنای خود و زندگی اش روبرو می نماید.
درباره اشمیت اقتباسی است از رمانی به همین نام نوشته سال 1996 و به وسیله الکساندر پین کارگردانی شده که بیشتر بابت پیروزیت های فیلم سینمایی نبراسکا (Nebraska) شناخته می شود.
فیلم پین هم از نظر منتقدان اثر پیروزی بود و هم در گیشه عملکرد خوبی داشت؛ درباره اشمیت که با بودجه حدودا 30 میلیون دلاری ساخته شده بود بیش از 105 میلیون دلار فروخت. این اثر سینمایی یک نامزدی اسکار و یک نامزدی گلدن گلوب را برای نیکلسون در پی داشت و نهایتا جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر فیلم درام را نصیب او کرد. فیلم البته بخاطر فیلم نامه پین و همکارش جیم تیلور هم جایزه گلدن گلوب بهترین فیلم نامه را دریافت کرد.
یکی از نکات جالب جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر فیلم درام (این جایزه در دو بخش درام و کمدی اهدا می شود) واکنش نیکلسون به این جایزه بود، او در واکنش هنگام دریافت جایزه گفت: من کمی غافلگیر شدم. فکر می کردم یک کمدی ساخته ایم.
نیکلسون که فیلم نامه ای تفکربرانگیز و به شدت هوشمندانه را در اختیار داشته کوشش نموده برخی مدل های رفتاری خاص خود را که باعث می شود یاد نقش های دیگر او بیفتیم کنار بگذارد. به این ترتیب باید ادعا کنیم فیلم سینمایی درباره اشمیت جک نیکلسون متفاوتی را به نمایش می گذارد که با کیفیتی مثال زدنی از عهده کار برآمده است.
9. بهتر از این نمی شه (As Good as It Gets)
- کارگردان: جیمز ال. بروکس
- تاریخ اکران: 1997
- امتیاز راتن تومیتوز: 85
سومین اسکار نیکلسون و دومین اسکاری که برای ایفای نقش اصلی مرد دریافت کرد بابت حضور در فیلم سینمایی بهتر از این نمی شه بود. فیلم را جیمز ال. بروکس کارگردانی کرد که نیکلسون سابقه همکاری با او را در فیلم شرایط مهرورزی هم داشت.
بهتر از این نمی شه یک کمدی رمانتیک عاطفه برانگیز و به شدت تاثیرگذار بود که جک را در نقش نویسنده ای انسان گریز، نفرت انگیز و دارای وسواس ذهنی به نام ملوین یودال نشان می داد. او با زنی آشنا می شود که به تنهایی فرزندش را عظیم می نماید (با بازی هلن هانت) و همین رابطه کاری می نماید ملوین بخواهد از پیله خود بیرون بزند یا به قول خودش بخواهد انسان بهتری باشد.
ایده مرکزی فیلم نامه بیانگر احتیاج انسان ها به یکدیگر است؛ ایده ای بی زمان و مکان که تاریخ مصرف ندارد و فیلم هم به زیبایی از پس ساخت جهانی که بتواند این ایده را منتقل کند برآمده. اثر در سطح عاطفی با مخاطب خود صادق است و ترکیب همکاری کارگردان و دو بازیگر اصلی یکی از بهترین فیلم های جیمز ال. بروکس را رقم زده است.
نهایتا هر دو بازیگر فیلم هم جایزه های اصلی بازیگری مراسم اسکار و گلدن گلوب را تصاحب کردند. این رکورد بهتر از این نمی شه را به تازهترین فیلمی تبدیل نموده که پیروز شده هر دو جایزه بازیگری اسکار را به دست آورد (پیش از آن فیلم سینمایی سکوت بره ها چنین دستاوردی را تجربه کرد).
فیلم از نظر تجاری هم عملکرد بسیار پیروزیت آمیزی داشت و با بودجه 50 میلیون دلاری پیروز شد بیش از 314 میلیون دلار بفروشد.
8. شرف خانواده پریتزی (Prizzis Honor)
- کارگردان: جان هیوستون
- تاریخ اکران: 1985
- امتیاز راتن تومیتوز: 86
شرف خانواده پریتزی چهلمین فیلم جان هیوستون، اثر یکی مانده به آخری که ساخت و البته آخرین فیلمی است که از او هنگام حیاتش اکران شد. این درام جنایی و کمدی سیاه روایتگر داستانی درباره دو قاتل است که برای کشتن یکدیگر اجیر شده اند اما عاشق هم می شوند. این فیلم اقتباسی است از رمانی به همین نام نوشته ریچارد کوندون.
فیلم به همان میزان که تاریک است و گاهی فضایی افسرده نماینده دارد پیروز شده فضای کمیک خود را هم حفظ و با پایانی فراموش نشدنی مخاطب را بدرقه کند. در عین حال چهلمین اثر در کارنامه کاری هیوستون را باید نشانی از عظیمی او به حساب آورد چرا که نشان می دهد این کارگردان حتی در 79 سالگی تا چه حد بر فرایند ساخت اثر و بازی گرفتن از هنرپیشه ها بویژه جک نیکلسون، تسلط داشت.
منتقدان شرف خانواده پریتزی را در مجموع تحسین و تیم بازیگران را از نقاط قوت اثر ارزیابی کردند. در میان بازیگران فیلم علاوه بر جک نیکلسون، بازی آنجلیکا هیوستون (دختر جان هیوستون کارگردان فیلم) توجه بسیاری را جلب کرد. فیلم در سال 1985 در هشت رشته نامزد جایزه اسکار شد که نهایتا برای بازی آنجلیکا هیوستون اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن را به دست آورد. با وجود پیروزیت نسبی انتقادی، این اثر سینمایی از نگاه تجاری توفیق چندانی کسب نکرد و نتوانست در گیشه خوش بدرخشد.
7. سرنشین (The Passenger )
- کارگردان: میکل آنجلو آنتونیونی
- تاریخ اکران: 1975
- امتیاز راتن تومیتوز: 88
سرنشین یک درام نئونوار از چهره برجسته سینمای ایتالیا و هنر مدرن، میکل آنجلو آنتونیونی است.
فیلم درباره یک خبرنگار بریتانیایی-آمریکایی به نام دیوید لاک است که برای ساخت یک مستند درباره آفریقای دوران پس از استعمار به صحرای عظیم آفریقا در کشور چاد سفر نموده است. او میخواهد مبارزان شورشی را یافته و با آن ها مصاحبه کند. لاک که در جست وجوهایش پیروز نیست هنگام بازگشت به هتل درمی یابد یکی از مسافران که تاجری انگلیسی است به علت مشکل قلبی مرده است. او که از ماموریتش در آفریقا، ازدواجش و به طور کلی زندگی اش خسته شده سعی می نماید هویت تاجر مرده را با هویت خود جا به جا نموده و خبر مرگ خود را به جای تاجر اعلام کند.
این اثر معماگون و رمزآلود البته در ادامه داستان را با روشدن این نکته پیش می برد که تاجر انگلیسی در واقع یک دلال اسلحه بوده و این نکته ماجرا را وارد فاز تازهی می نماید. گرچه فیلم سینمایی سرنشین به وضوح گرایش های سیاسی روشن خاص خود را دارد اما هرگز از جنبه های شخصی و هنری اش کاسته نمی شود. فیلم سبکی یگانه دارد که با بازی ماهرانه نیکلسون تکمیل شده است؛ بی توجهی و سپس سرگردانی شخصیت درون بحرانی که رخ داده با پختگی تمام عیار به وسیله جک نیکلسون خلق شده و خود گواهی است بر این مدعا که این بازیگر برجسته چه طیف وسیعی از نقش ها را با پیروزیت جلوی دوربین می برد.
6. پنج قطعه آسان (Five Easy Pieces)
- کارگردان: باب رافلسون
- تاریخ اکران: 1970
- امتیاز راتن تومیتوز: 88
پنج قطعه آسان درباره مردی متعلق به طبقات بالایی اقتصادی جامعه است که زندگی پیشین خود را رها نموده و در سکوهای نفتی کارگری می نماید. بابی نوعی زندگی دوگانه دارد؛ یک زندگی کارگری و یک زندگی دیگر در دوران جوانی هنگامی که یک نوازنده مستعد پیانو بود.
هنگامی که بابی در می یابد پدرش در حال مرگ است پس از سال ها به خانه باز می شود تا او را ببیند و البته یک ماجرای عاطفی قدیمی هم در این حین سر باز می نماید.
پنج قطعه آسان سیمای مردی را ترسیم می نماید که دقیقا نمی داند باید با زندگی اش چه کند و در این فضا بی آنکه به جایی یا چیزی تعلق خاطر واقعی داشته باشد میان مکان ها و شرایط های گوناگون پرسه می زند.
این ساخته باب رافلسون پس از فیلم ایزی رایدر به سکوی پرتاب جک نیکلسون تبدیل شد و در عمل او را به اسم ضد قهرمان پیچیده، طغیان گر و خاکستری آن سال های سینمای آمریکا جا انداخت.
5. سرخ ها (Reds)
- کارگردان: وارن بیتی
- تاریخ اکران: 1981
- امتیاز راتن تومیتوز: 89
سرخ ها درباره یک روزنامه نگار آمریکایی رادیکال است که در کشور روسیه درگیر انقلاب کمونیستی شده و امیدوار است روحیه و ایده آل گرایی حاکم در فضای انقلابی روسیه را به ایالات متحده بیاورد.
این درام تاریخی براساس زندگی جان رید نویسنده و روزنامه نگاری ساخته شده که کتاب ده روزی که جهان را تکان داد را درباره انقلاب اکتبر روسیه به رشته تحریر درآورد.
در حالی که وارن بیتی کارگردان فیلم خود نقش اصلی را برعهده داشت، دایان کیتن، جک نیکلسون و مورین استیپلتون از سایر بازیگران فیلم بودند که خوش درخشیدند. در مراسم اسکار فیلم برای چندین رشته مختلف نامزد شد؛ از جمله این نامزدی ها چهار بازیگر فیلم بودند که در چهار رشته بهترین بازیگر مرد نقش اصلی (وارن بیتی)، بهترین بازیگر زن نقش اصلی (دایان کیتن)، بهترین بازیگر مرد نقش مکمل (جک نیکلسون) و بهترین بازیگر زن نقش مکمل (مورین استیپلتون) نامزد شدند. نهایتا از این میان، مورین استیپلتون پیروز شد جایزه را تصاحب کند.
نیکلسون در این اثر حماسی باشکوه، نقش یوجین اونیل نمایشنامه نویس برجسته آمریکایی و برنده جایزه ادبی نوبل را برعهده داشت؛ مردی که از دوستان رید و معشوق او لوئیس بریانت (با بازی دایان کیتن) بود.
سرخ ها را باید برای وارن بیتی پروژه ای بسیار جسورانه، رویایی و عظیم در نظر گرفت. این کارگردان و بازیگر آمریکایی با ساخت بهشت می تواند صبر کند (Heaven Can Wait) به پیروزیت خیره نماینده ای دست یافت و همین موضوع باعث شد بتواند برای پروژه ای که سال ها ایده ساختش را داشت بودجه کافی پیدا کند؛ بیتی می دانست که تامین هزینه برای این پروژه جنجال برانگیز آسان نخواهد بود و در عین حال مبلغی که به آن احتیاج داشت هم نسبت به ویژگی های اثر و احتمال بازگشت اقتصادی آن، نسبتا زیاد بود.
فیلم از این زوایه خاص بود که با پول هالیوود داستانی را درباره روسیه و کمونیسم روایت می کرد؛ آن هم درست زمانی که روس ها و آمریکایی ها درگیر جنگ سرد بودند و آمریکا یک سال قبل تصمیم گرفته بود رقابت های المپیک تابستانی سال 1980 مسکو را در واکنش به اشغال افغانستان به وسیله شوروی تحریم کند.
به هر حال بیتی بابت این اثر سینمایی اسکار بهترین کارگردانی را دریافت کرد تا ورودش به این پروژه مخاطره آمیز از نگاه آموزشگاه پنهان نماند. با این وجود فیلم در دوران خود آنطور که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفت و گرچه چند جایزه اسکار برد اما نتوانست از نظر تجاری اکران چندان پیروزیت آمیزی را تجربه کند.
4. آخرین مأموریت (The Last Detail)
- کارگردان: هال اشبی
- تاریخ اکران: 1973
- امتیاز راتن تومیتوز: 89
آخرین مأموریت داستان دو ملوان نیروی دریای را روایت می نماید که موظف شده اند یک سرباز جوان را طی ماموریتی برای جرمی به ظاهر بی اهمیت به زندان ببرند. ظاهرا این جوان 18 ساله بابت دزدیدن 40 دلار به 8 سال زندان محکوم شده. در طول داستان این نکته هم برای ملوانان تعیین می شود که جوان به نوعی اختلال روانی (جنون دزدی) متبلا است که باعث ایجاد تمایل غیرقابل مقاومتی در او برای دزدیدن وسایل کم ارزش می شود.
به هر حال دو ملوان با جوان احساس هم ذات پنداری می نمایند و تصمیم می گیرند این دم آخری تا حد ممکن به او خوش بگذرد.
فیلم که بابت شدت استفاده از کلمات توهین آمیز و ناسزا در آن مشهور است پیروز شده تصویری بسیار تاثربرانگیز از شرایط انسان ترسیم کند. یک اثر تند و تیز و البته فراموش نشدنی درباره بی عدالتی و جامعه آمریکا طی دهه 1970.
آخرین مأموریت را هال اشبی کارگردانی نموده که علاوه بر این اثر بیشتر بابت فیلم های بازگشت به وطن (Coming Home) و هارولد و ماد (Harold and Maude) شناخته می شود. فیلم نامه این اثر سینمایی را هم رابرت تاون نوشته که فیلم نامه آثاری چون محله چینی ها (چاینا تاون) رومن پولانسکی و مأموریت: غیرممکن (Mission: Impossible) به کارگردانی برایان دی پالما را در کارنامه دارد.
3. رفتگان (The Departed)
- کارگردان: مارتین اسکورسیزی
- تاریخ اکران: 2006
- امتیاز راتن تومیتوز: 90
داستان فیلم سینمایی رفتگان به وسیله تقابل میان یک پلیس مخفی تحت پوشش و یک جاسوس درون ساختار پلیس توصیف می شود. این دو سعی می نمایند هم زمان با جریان نفوذ درون یک گروه مافیایی ایرلندی یکدیگر را شناسایی نمایند. رفتگان بازسازی فیلمی هنگ کنگی است به نام امور دوزخی (Infernal Affairs ) که سال 2002 اکران شد و اسکورسیزی چهار سال بعد با بازسازی آن پیروز شد چندین جایزه اسکار از جمله اسکار بهترین فیلم و بهترین کارگردانی (برای اولین بار) را به دست بیاورد.
البته برخی از منتقدان آمریکایی معتقد بودند فیلم اسکورسیزی جز معدود آثاری است که نسبت به اثر اصلی بهتر از کار درآمده است. به باور این گروه رفتگان قادراست به سطحی از شدت احساسی و عمق برسد که اثر اصلی توانش را نداشت.
البته شخصیت های فیلم هم هر کدام به شکل مجزا از برخی شخصیت های واقعی سرچشمه گرفته اند. برای مثال شخصیت کالین سالیوان با بازی مت دیمون بر اساس شخصیت جان کانلی پلیس فاسد اف بی آی و شخصیت فرانسیس کاستلو با بازی جک نیکلسون براساس خلافکار ایرلندی-آمریکایی وایتی بالجر ساخته و پرداخته شدند.
جک نیکلسون در این شاهکار مسلم اسکورسیزی نقش جک کاستلو رییس یک گروه مافیایی در بوستون را ایفا می نماید. مردی که در زندگی به هر چه خواسته دست یافته است و دیگر برای هیچ چیز ارزشی قایل نیست. فیلم به زیبایی و ظرافت تاثیر فسادآور قدرت را در سیمای نیکلسون که یکی از ماهرانه ترین بازی های دوران متاخر کارنامه کاری اش را ارایه داده، به تصویر می کشد.
2. دیوانه از قفس پرید (One Flew Over the Cuckoos Nest)
- کارگردان: میلوش فورمن
- تاریخ اکران: 1975
- امتیاز راتن تومیتوز: 94
یک خلافکار در دادگاه به وسیله طرح ادعای جنون سعی می نماید به جای زندان به بیمارستان روانی منتقل شود. او در این بیمارستان روانی علیه پرستاران سرکوب گر و مناسبات حاکم طغیان نموده و تعدادی از بیماران را هم در این نافرمانی با خود همراه می نماید.
دیوانه از قفس پرید براساس رمانی به همین نام نوشته کن کیسی ساخته شد و به سرعت در میان یکی از بهترین آثار تاریخ سینما و یکی از بهترین و برجسته ترین نقش آفرینی های جک نیکلسون نهاده شد. این اثر سینمایی پس از فیلم یک شب رخ داد (It Happened One Night)، دومین فیلمی بود که پیروز شد هر پنج جایزه اسکار اصلی (بهترین فیلم، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش اصلی مرد، بهترین بازیگر نقش اصلی زن، بهترین فیلم نامه) را تصاحب کند. البته این دستاورد یک بار دیگر سال 1991 با فیلم سکوت بره ها هم رخ داد.
فیلم میلوش فورمن کوشش مداومی دارد برای رسیدن به عمق شخصیت ها و درونی ترین لایه های احساسات شان؛ رسیدن به این درونیات و افشای مکانیزم های سرکوبی که بسیاری از ساکنین بیمارستان روانی را به گرفتارانی در قفس و فرورفته در اسارتی خودخواسته تبدیل نموده است.
به هر حال دیوانه از قفس پرید از نظر بسیاری بالاترین سطح بازیگری جک نیکلسون را به نمایش گذاشت و جلوه های بی نهایت موثر از سینما را پیش چشم مخاطبان قرار داد. کارگردان فیلم میلوش فورمن از چهره های برجسته سینمای چکسلواکی و موج نوی سینمای این کشور بود که به علت وقایع سیاسی به آمریکا مهاجرت کرد و در این کشور به ساخت آثار سینمایی مشغول شد.
1. محله چینی ها (چاینا تاون)
- کارگردان: رومن پولانسکی
- تاریخ اکران: 1974
- امتیاز راتن تومیتوز: 99
محله چینی ها یک نئونوار مشهور، یک فیلم کارآگاهی مطرح و اثری شاخص در تاریخ سینما است. فیلمی به کارگردانی رومن پولانسکی فیلم ساز برجسته لهستانی و با بازی به یادماندنی جک نیکلسون و فی داناوی.
محله چینی ها درامی است هم زمان دارای ویژگی های روانشناختی، ویژگی های اثری اسرارآمیز، مختصات یک فیلم کارآگاهی و کیفیت هنری فیلمی که یک کارگردان برجسته لهستانی همانند پولانسکی را به اسم سازنده دارد.
در محله چینی ها جیک گیتس با بازی جک نیکلسون، یک کارآگاه خصوصی است که به نظر باهوش و حرفه ای می رسد. اوضاع بد نیست تا اینکه زنی تحت نام خانوم مالوری که می گوید هزینه بالای استخدام گیتس اصلا برایش مهم نیست، او را برای تحت نظر گرفتن شوهرش استخدام می نماید. گیتس با بی میلی می پذیرد اما از همان لحظه به بعد بدون آنکه بداند وارد هزارتویی شده که در ادامه فیلم تماشاگران و او را هر لحظه بیش از پیش گیج می نماید.
محله چینی ها در کنار خط روایی پرکشش و پرتعلیق، نوعی رمزآلودگی خاص و ویژه دارد که هرگز تا لحظه نهایی فیلم هم آن را افشا و رمزگشایی نمی نماید.
برخی از کارشناسان معتقدند محله چینی ها نقطه مهمی در کارنامه جک نیکلسون بود و پیروزیت در آن باعث شد نقش های جدی و پیچیده بیشتری به سوی او سرازیر شود.
منبع: دیجیکالا مگ