طرز تهیه اردک شکم پر؛ غذای مجلسی و لذیذ مازندرانی - اهدا بلاگ

دلتان یک غذای نو و لذیذ شمالی می خواهد؟ می خواهید مهمانی بدهید و نمی دانید چه غذای مجلسی و خوشمزه ای درست کنید؟ نگران نباشید و به آشپزخانه بروید تا یکی از غذاهای متفاوت و منحصربه فرد محلی ایران را درست کنید. خبرنگاران امروز میخواهد طرز تهیه یکی از خوش خوراک ترین غذاهای مازندرانی را به نام اردک شکم پر، به شما آموزش دهد تا با طبخ آن در منزل، سفری به حال و هوای دوست داشتنی و دلچسب شمال برای خود و عزیزانتان ترتیب دهید.

اردک شکم پر، یکی از غذاهای محلی و اصیل ایرانی است که از سال های دور در استان مازندران در کنار غذاهای دیگری چون مرغ شکم پر و غاز شکم پر خورده می شده است. برای طبخ این غذا، معمولا شکم اردک محلی را با سبزی های معطر محلی و کوهی از جمله پونه، جعفری، گشنیز، نعنا و سبزی های دیگر مثل اِناریچه، اَیِه و سِرسِم و رب انار ترش، پیاز، سیر، گردو، فلفل سیاه، نمک و زردچوبه پر می نمایند.

مواد اصلی غذاهای شکم پر معین است؛ اما برای معین اندازه آن ها این آشپز مازندرانی است که مانند دیگر آشپزها بر طبق تجربیات خود تصمیم می گیرد. اردک شکم پر را مانند دیگر غذاهای لذیذ و خوش خوراک شمالی همراه با برنج، سبزی و ترشی سرو می نمایند. به گفته بسیاری از محلی ها و افرادی که این غذا را امتحان نموده اند، اردک شکم پر، لذیذترین نسخه شکم پر در استان های شمالی کشور است.

اردک شکم پر در استان گیلان نیز طبخ می گردد و از هواداران بسیاری برخوردار است؛ اما اصالت این غذا به استان مازندران برمی گردد. مخلفات رنگارنگ و ترش مزه اردک شکم پر آن قدر لذیذ هستند که آب دهانتان را راه خواهند انداخت. پس در سفر به مازندران و در خانه محلی ها حتما سراغ این غذای خوشمزه را بگیرید و اگر تا به امروز آن را نخورده اید، حتما آن را امتحان کنید.

طبخ اردک شکم پر به زمان و حوصله زیادی احتیاج دارد؛ اما مطمئن باشید که به محض مزه کردن آن، متوجه می شوید که این غذا ارزش زمانی که برای آن سپری نموده اید را داشته است. اردک شکم پر، یک غذای بسیار مجلسی و فرق دارد که با حضورش در سفره مهمانی، رنگ متفاوتی به سفره شما خواهد بخشید و همگان را خرسند خواهد نمود.

آنچه در این مقاله خواهید خواند:

• خاستگاه اردک شکم پر
• مواد لازم
• طرز تهیه
• نکات لازم برای تهیه اردک شکم پر
• فواید اردک شکم پر
• سفر به مازندران با طعم اردک شکم پر

خاستگاه اردک شکم پر

به استناد کاوش های باستان شناسی از نقاشی ها و حکاکی های روی دیوارها و غارها، مصرف گوشت اردک به 3,00 0 سال قبل از میلاد مسیح برمی گردد. اردک های وحشی به وسیله انسان با استفاده از تله، شکار شده و در جلگه ها و باتلاق های حصاردار، نگهداری می شدند. انسان برای تغذیه اردک ها از گندم، جو و تفاله های انگور استفاده می کرد. جالب است بدانید که اردک ها پس از مرغ ها و غازها اهلی شده اند. گوشت اردک بیشتر در ضیافت ها و مراسم های رسمی در رم باستان استفاده می شده است و پرهای این پرنده نیز برای عایق سازی لباس ها و تشک ها به کار می رفتند.

پرورش و اهلی کردن اردک در چین و خاور دور هم به حدود 4,000 سال قبل برمی گردد و از سال 1368 تا 1644، نژاد اردک پکن به عنوان نژادی برجسته شناخته شده است. چینی ها برای کنترل خرچنگ ها، ملخ ها و آفت ها از اردک در شالیزارهای خود استفاده می کردند و در قاره آسیا، پرورش اردک همیشه با برنج کاری همراه بوده و نقش بسزایی در عایدی کشاورزان داشته است.

نام هر غذایی در دایره وسیع آشپزی ایرانی به نام یک استان گره خورده است؛ کوفته به تبریز، میرزاقاسمی به گیلان، دنده کباب به کرمانشاه و بریان به اصفهان؛ اما کمتر کسی است که بداند شکم پر، غذایی متعلق به مازندرانی ها است. به احتمال زیاد تا به امروز با انواع شکم پر در دیگر استان های کشور روبه رو شده اید؛ اما باید بدانید که قدمت اردک شکم پر به گفته آشپزهای مازنی به زمان های دور بازمی گردد. گوشت اردک در آشپزی مازندرانی جایگاه ویژه ای دارد و در طرز تهیه بسیاری از غذاهای این استان دیده می گردد. البته در حال حاضر، به علت در دسترس نبودن و دلایل بهداشتی، از اردک کمتر استفاده می گردد.

شکم پرها و به خصوص اردک شکم پر از دیرباز، زینت بخش سفره های رنگارنگ مازندرانی ها به خصوص در شب های عید، شب یلدا، تیر ماسیزده، مراسم های عروسی و جشن های مهم بوده اند. پیرزن های روستایی کماکان سبزی های معطر و خوشبو را از کوه، دشت و جنگل می چینند و با طبخ آن ها به همراه دیگر طعم دهنده ها، غذاهای لذیذ می پزند.

لَوَنگی، یکی از غذاهای مشابه اردک شکم پر است که از غذاهای محلی تالش و آستارا به شمار می آید. سایر مواد تشکیل دهنده لونگی پیاز، گردو یا لونگی، رب ازگیل یا رب آلوچه، آبغوره، گوجه فرنگی، نمک و فلفل هستند. این غذا از وعده های اصلی مردم بومی تالش و جمهوری آذربایجان محسوب می گردد. لَوَ در زبان تالشی به معنای شکم است و بخش دوم نام این غذا نیز به معنای رنگین است. معنای این واژه یعنی شکم رنگین که در واقع به تزیینات و چینش مخلفات غذایی در شکم مرغ یا اردک پس از طبخ اشاره دارد.

مواد لازم

برای 4 تا 5 نفر

• یک عدد اردک محلی در اندازه میانه
• یک کیلوگرم سبزی معطر (پونه، جعفری، گشنیز، نعنا و سبزی های دیگر مثل اِناریچه، اَیِه و سِرسِم) پاک شده و خردشده
• 2 عدد پیاز میانه پوست کنده و خردشده
• یک حبه سیر پوست کنده و خردشده
• 250 گرم گردوی چرخ شده
• نصف قاشق غذاخوری زردچوبه
• نمک و فلفل به اندازه لازم
• رب انار ترش به اندازه دلخواه
• روغن و کره به اندازه لازم
• برنج، سبزی خوردن و ترشی برای سرو
• گردو برای تزئین

طرز تهیه

1. آماده سازی اردک: اردک را پاک کنید. برای این کار نباید پوست اردک را بکنید. اگر اردک درسته خریداری نموده اید، پرهایش را بکنید و سپس از ته اردک به اندازه چهار انگشت یک برش کوچک بدهید و از همان نقطه، تمام محتویات شکم اردک را دربیاورید. اردک را با آب تمیز بشویید و خشک کنید.

2. روغن را به همراه 50 گرم کره در یک ماهیتابه مناسب بریزید و روی حرارت میانه گاز قرار دهید تا داغ گردد. سپس اردک را در آن بیندازید تا کاملا سرخ گردد.

3. آماده سازی محتویات داخل شکم اردک: در یک ماهیتابه دیگر، پیاز را در اندازهی روغن تفت دهید تا نرم گردد. سپس سبزی های معطر خردشده و زردچوبه را به پیازها بیفزایید و کمی تفت دهید. درب ظرف را بگذارید و اجازه دهید تا به مدت 10 دقیقه با هم بپزند.

4. پس از پخت سبزی ها، گردو، سیر خردشده، نمک، فلفل و رب انار را اضافه کنید و محتویات ماهیتابه را کاملا هم بزنید. درب ماهیتابه را برای 20 دقیقه دیگر ببندید تا مواد داخل شکم اردک، جا بیفتند.

5. مواد را داخل شکم اردک بریزید و سپس با استفاده از نخ و سوزن یا خلال دندان، شکم اردک را بدوزید.

6. دیواره ها و کف یک ماهیتابه گود را چرب کنید تا اردک در حین پخت به آن نچسبد. یک تا 2 قاشق غذاخوری روغن و نصف لیوان آب در ماهیتابه بریزید و اردک را در آن قرار دهید. درب ظرف را بگذارید، شعله گاز را کم کنید و برای حدود 2 تا دو و نیم ساعت بپزد.

7. یک چنگال بردارید و به آرامی در گوشه ای از گوشت اردک کنید؛ اگر راحت خارج شد غذای شما آماده است، در غیر این صورت باید اردک را برای زمان بیشتری بپزید.

8. پس از پخت کامل گوشت اردک، آن را در ظرف سرو قرار دهید و دور آن را با گردو تزئین کنید. اردک شکم پر را همراه با برنج، سبزی خوردن و ترشی به سر میز بیاورید و از طعمی آن لذت ببرید.

نکات لازم برای تهیه اردک شکم پر

• شما می توانید این غذا را با مرغ محلی، ماشینی یا غاز نیز درست کنید؛ اما خوشمزه ترین شکم پر با گوشت اردک طبخ می گردد.
• هرچه مخلفات این غذا رنگارنگ تر باشد، اردک سرخ شده بیشتر به چشم خواهد آمد.
• اگر به سبزی کوهی دسترسی ندارید و هوس شکم پر نموده اید، می توانید از شوید، اسفناج، جعفری، برگ سیر و گشنیز بهره ببرید؛ البته همان طور که می دانید نباید انتظار عطر و طمع اردک شکم پری را داشته باشید که با سبزی محلی طبخ می گردد.
• اگر اندازه رب انار از دستتان در رفت و غذای شما ترش شد، می توانید از کمی شکر برای متعادل کردن طعم اردک بهره ببرید.
• شما می توانید اندازهی انار خشک آسیاب شده هم به سبزی شکم پر اضافه کنید تا طعم ملسی به غذا اعطا کند.
• اگر مواد اردک شکم پر اضافه آمد، می توان آن را پس از بسته بندی در فریزر نگهداری کرد.
• بعضی افراد برای گرفتن بوی اردک، در ابتدا آن را با پیاز کمی آب پز می نمایند، سپس به سراغ سرخ کردن آن می فرایند.
• برای گرفتن بوی نامطبوع اردک می توان آن را برای 2 ساعت در نصف لیوان سرکه سفید و دو قاشق نمک خواباند و گاهی آن را پشت و رو کرد.
• به جای رب انار، می توان از انار خشک یا تازه استفاده کرد.
• بعضی افراد از رب گوجه فرنگی و نارنج نیز در تهیه اردک شکم پر استفاده می نمایند. به این ترتیب که اردک شکم پر را در نهایت در رب گوجه فرنگی و نارنج سرخ شده به همراه آب می پزند.
• اردک ها انواع متفاوتی از اردک محلی گرفته تا اردک خارجی، دارند؛ اما برای طبخ این غذا بهتر است از اردک محلی بهره ببرید که کوچک ترین گونه اردک ها است.
• یک اردک محلی، غذای 5 نفر است.
• گوشت اردک بسیار چرب است و در هنگام طبخ چربی های آن آب می گردد، پس در مرحله پخت آخر، زیاد در آن روغن نریزید.
• در تهیه اردک شکم پر گیلانی از پیاز، سیر، گلپر، رب انار، رب گوجه فرنگی، سبزیجات معطر (چوچاق، گشنیز، کوتکوتو)، گردو و گلپر استفاده می گردد.
• برای طعم ترشی از رب انار یا آلوچه، زرشک و آب انار و برای طعم شیرینی از کشمش یا رب انار یا آلوچه شیرین استفاده می گردد .
• اردک شکم پر، بسته به ذائقه افراد می تواند ترش، شیرین یا ملس باشد.

فواید اردک شکم پر

گوشت اردک، طبعی گرم دارد و دیر هضم است. بهتر است این گوشت را با کرفس، آویشن، پونه، سرکه، زنجبیل یا گشنیز مصرف کنید. از فواید گوشت اردک می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• گوشت اردک، منبع غنی مواد معدنی به ویژه آهن و روی است و به همین علت در رفع کم خونی بدن به خصوص در بیماران و خانم های باردار بسیار مفید است.
• گوشت اردک اندازه زیادی کلسترول خوب دارد؛ بنابراین با مصرف اصولی و مداوم گوشت اردک، کلسترول و چربی بد بدن از بین می رود.
• گوشت اردک سرشار از انواع آنتی اکسیدان ها است و به همین علت مصرف ماهانه آن، انواع رادیکال های آزاد موجود در سلول ها را از بین می برد و از به وجود آمدن سلول های سرطانی جلوگیری می نماید.
• ویتامین های B6 و B12 در گوشت اردک به تقویت سیستم عصبی، افزایش متابولیسم بدن و افزایش اشتها یاری می نمایند. باید بدانید که کمبود این ویتامین ها در بدن موجب کم خونی، ضعف اعصاب، کمبود حافظه، سستی و بی حالی و سردرد می گردد.
• وجود انواع ویتامین ها و پروتئین ها در گوشت اردک، انرژی بدن شما را در طول روز تامین می نمایند. شما با مصرف اردک، زمان طولانی تری سیر خواهید ماند و از زخم معده و اشتهای کاذب به دور خواهید بود.
• ویتامین B5 یا اسید پانتوتنیک موجود در گوشت اردک، به افزایش سرعت هضم غذا یاری می نماید.
• ویتامین B3 یا نیاسین موجود در گوشت اردک، خاصیت ضد نفخ دارد و به رفع گاز معده و افزایش اشتها یاری می نماید.
• جگر اردک منبع غنی ویتامین B2 است. وجود این ویتامین در بدن، متابولیسم را تنظیم می نماید و بر عملکرد صحیح غده تیروئید تاثیر می گذارد.
• مصرف گوشت اردک باعث تقویت کلیه ها می گردد.
• به علت بالا بودن چربی، اردک خاصیت چاق نمایندگی دارد و برای مصرف افراد لاغر مناسب است.
• گوشت اردک به علت داشتن سدیم به تغذیه عضلات و حفظ عملکرد آن ها یاری می نماید.
• مواد معدنی موجود در گوشت اردک باعث تسکین درد گلو، درمان سرفه، صاف کردن صدا و رفع نماینده خشکی سینه می شوند.
• حفظ سلامت مو و جلوگیری از ریزش مو و چرب شدن مو
• سفت شدن استخوان های بدن و دندان ها به علت وجود فسفر

البته با وجود تمام این خواص مفید، باید در نظر داشته باشید که زیاده روی در مصرف گوشت اردک، باعث انسداد رگ ها، چاقی و بالا رفتن کلسترول می گردد. پس مانند دیگر مواد غذایی، تعادل را در مصرف آن رعایت کنید.

سفر به مازندران با طعم اردک شکم پر

اردک شکم پر را می توان در تمام رستوران های محلی شهرهای بابل، رامسر و آمل پیدا کرد. این غذای لذیذ با ظاهری خیره نماینده و عطر و بویی هوس برانگیز، به محض آمدن به سر میز، شما را شگفت زده خواهد نمود. مزه کردن گوشت لطیف و خوشمزه اردک با عطر دیوانه وار سبزیجات معطر کوهی در کنار پلوی باکیفیت ایرانی، هر کسی را مدهوش خواهد نمود.

شمال کشور عزیزمان، ایران مهد غذاهای خوشمزه و لذیذ است و به جرئت می توان گفت که بعضی از لذیذترین غذاهای ایرانی را می توان در این منطقه پیدا کرد. در سفر به مازندران، به هیچ وجه تجربه امتحان کردن انواع شکم پرها از بادمجان شکم پر گرفته تا مرغ و غاز شکم پر را از دست ندهید.

آیا پیروز به طبخ اردک شکم پر از مجموعه دستور پخت غذاهای ایرانی شده اید؟ اگر این دستور پخت را دوست داشتید، حتما زیر همین مقاله، تجربه خود را برای ما و دیگر مخاطبان خبرنگاران بنویسید. نباید فراموش کنید که از غذای لذیذ و زیبای خود عکس بگیرید و با تگ کردن خبرنگاران در اینستاگرام ([email protected])، عکس های آن را با ما به اشتراک بگذارید.