روزشمار: 8 فروردین؛ روزی که اسلامبول، استانبول شد
به گزارش اهدا بلاگ، در 28 مارس سال 1930 میلادی، اسلامبول ترکیه به استانبول تغییر نام داد.
استانبول یا قسطنطنیه بزرگ ترین شهر کشور ترکیه و مرکز فرهنگی و مالی آن است. این شهر در کنار تنگه بسفر و دریای مرمره واقع شده است. تنگه بسفر دو قاره آسیا و اروپا را از یکدیگر جدا می نماید و استانبول تنها شهر بزرگ دنیا است که در دو قاره واقع شده است. بندر طبیعی شاخ طلایی یا خلیج در این شهر واقع است. استانبول امروزه به عنوان یکی از مهم ترین مقاصد گردشگری در دنیا معروفیت دارد.
در شروع که این شهر را در دهه 660 پیش از میلاد بنا کردند، بوزانتیون نامیدندش که به نظر می رسد از نام شخصی به بوزاس گرفته شده باشد. پس از آنکه کنستانتین کبیر این شهر را به عنوان مرکز تازه شرقی امپراتوری روم برگزید، شهر نزد مردم به کنستانتینوپل به معنای شهر کنستانتین معروف گشت. اگرچه کنستانتین سعی کرد نام Nea Roma به معنای رم تازه را بر آن نهد، اما این نام نزد مردم مقبول نیفتاد و فراگیر نگشت. مسلمانان که از قدیم با رومیان مراوده داشتند، این شهر را قسطنطنیه یا قسطنطینیه نامیدند. نام دیگر شهر استانبول بود که از عبارت یونانی εἰς τὴν Πόλιν (با تلفظ ایستیم بولین) به معنای به سوی شهر گرفته شده بود. در سال 1770 میلادی سلطان مصطفی سوم با ضرب سکه هایی که روی آن نام اسلامبول (اسلام شهر) نقش بسته بود، کوشش کرد این نام را فراگیر کند. در دوره جمهوریت و از روز 28 مارس سال 1930 اداره پست ترکیه از تمامی کشورهای دنیا خواست تا در مکاتبات خود از نام استانبول استفاده نمایند.
اولین نشانه های سکونت انسان در استانبول متعلق به عصر مفرغ است نشانه هایی از سکونت انسان عهد مفرغ در فکرتپه واقع در بخش آسیایی استانبول پیدا شده است. بعلاوه نشانه هایی از سکونت فنیقی ها در کادیکوی موجود است.
مستعمره نشین های یونانی مگارا در سال 667 قبل از میلاد این شهر را بنا نهادند و به افتخار پادشاه خود بیزاس نام آن را بیزانتیوم نهادند. در زمان جنگ های میان امپراتوری هخامنشی ایرانیان به رهبری داریوش بزرگ در خلال جنگ هایشان با یونانیان شهر بیزانس را به تصرف خود در آوردند که تا انتها زمان سلطنت اردشیر درازدست همچنان در اختیار ایرانیان باقی ماند و ایرانیان تا سال 196 که امپراتوری روم بر این شهر تسلط یافت، بر بیزانس حکومت می کردند.
در سال 196 میلادی رومیان بر بیزانس مسلط شده و شهر رو به خرابی نهاد به خصوص آنکه رومیان مرکز تازه خود را به نیکومدیا (کوجاالی کنونی) منتقل نموده بودند. در این سالها گروه های بزرگی از رومیان به بیزانس (استانبول فعلی) مهاجرت کردند. موقعیت سوق الجیشی بیزانس امپراتور کنستانتین بزرگ را وا داشت تا در سال 330 رم تازه را در محل بیزانتیوم به عنوان مرکز امپراتوری روم شرقی بنا نهد که پس از مرگ وی این شهر قسطنطنیه یا کنستانتینوپولیس نامیده شد و نام روم تازه به فراموشی سپرده شد.
در 29 ماه می سال 1453 سلطان محمد دوم فاتح بعد از 53 روز محاصره در حالی وارد قسطنطنیه شد که توپ او یک حفره بسیار بزرگ و بزرگی را در دیوارهای قسطنطنیه ایجاد کرد. محل این حفره امروزه به توپکاپی (دروازه توپ) معروف است. سلطان محمد فاتح پس از فتح استانبول آن را به عنوان سومین مرکز امپراتوری عثمانی اعلام نمود. پس از فتح استانبول سلطان محمد فاتح کاخ توپکاپی و بازار استانبول را بنا می نهد و مدارس، حمامها و بناهای زیادی در شهر ایجاد می نماید. نقش معمار سینان در خلق آثار معماری این دوره برجسته بوده است.
زمانی که جمهوری ترکیه در سال 1923 تشکیل شد مرکز آن از استانبول به آنکارا تغییر پیدا کرد. اما استانبول موضوع خود به عنوان مرکز تجاری، صنعتی ترکیه را حفظ کرد و هم اکنون نیز از مشهورترین مقاصد گردشگری و بزرگترین شهر این کشور است.
در همین روز:
- شروع به کار نخستین آمبولانس دنیا که با اسب کشیده می شد. (1866 میلادی)
- نخستین هواپیما از روی آب به پرواز عایدی. این کار در فرانسه انجام گرفت و از آن پس ساخت هواپیماهایی که به جای فرودگاه زمینی از دریا برای فرود آمدن و بلند شدن استفاده می کردند، رایج شد. (1910 میلادی)
- اعلان استقلال اولین جمهوری ارمنستان (1918 میلادی)
- جمهوری ترکیه نام اسلامبول را به استانبول و نام آنقوره را به آنکارا تغییر داد. (1930 میلادی)