از پخش مستندهای جدید در دوران کرونا تا تبادل نظر با فیلمسازان جوان - اهدا بلاگ

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری داانشجو: چهارمین جشنواره تلویزیونی مستند همزمان با عید غدیر خم کارش را با پخش منظم و روزانه آثار راه یافته به بخش مسابقه این دوره از جشنواره شروع نموده است. مستندهایی که براساس برنامه اعلام شده به روی آنتن شبکه مستند سیما می فرایند تا مخاطبان و دوستداران سینمای مستند در روزهایی که نه سینماها محیط چندانی مناسبی برای تماشای فیلم هستند و نه جشنواره های مستند مرسوم به روال سابق برگزار می شوند، کمی فیلم خوب ببینند.

شروع پخش آثار این جشنواره بهانه ای شد تا سری به استودیو شبکه افق بزنیم که در این چند روز گذشته محل ضبط آیتم های معرفی آثار راه یافته به این دوره از جشنواره بود. مستندسازانی که حالا خودشان سوژه دوربین ها شده بودند و با حرکت سه ، دو، یک کارگردان باید در مقابل دوربین آن گونه که کارگردان می گفت، حرکت نمایند و حرف بزنند.

پَدهای گریم شسته و ضدعفونی شده برای گریم آماده شده اند و چه کار سختی است برنامه سازی در این دوران کرونا که باید در کنار حساسیت برای حفظ کیفیت خروجی نهایی، به رعایت مسائل بهداشتی هم فکر کنی. دردسری که نه فقط برای سازندگان برنامه های جنبی چهارمین جشنواره تلویزیونی مستند بلکه دغدغه ای برای همه برنامه سازان تلویزیونی است.

گوشه ای از استودیو نشسته بودم و به کارگردان هایی که یکی پس از دیگری برای ضبط آیتم های مربوط به آن ها در استودیو حاضر می شدند، نگاه می کردم. همه فکرم این بود که در این دوران کرونا که همه جشنواره ها یکی پس از دیگری در حال تعطیلی، تعویق یا حرکت به سمت برگزاری مجازی هستند، برپا شدن رویدادهایی مثل جشنواره تلویزیونی مستند چقدر می تواند در بهتر شدن حال مستندسازان یاری کند. هنرمندانی که با هزار امید و آرزو به سراغ روایت سوژه های مختلف رفته اند و حالا انتظار دارند که اثرشان در بهترین شرایط توسط مخاطبان دیده گردد.

سید محمدحسین هاشمی یکی از مستندسازانی است که در حاشیه ضبط برنامه به سراغ او رفتم. هاشمی که معلوم است از آن مستندسازهای دقیق و به شدت حساس است، چند باری وسط ضبط آیتم مربوط به خودش کات می دهد و می گوید این جملات را خوب نگفتم و لطفا دوباره بگیریم. او که به عنوان تهیه نماینده مستند یازده جولای با موضوع نسل کشی مسلمانان بوسنی در جشنواره سال جاری حضور پیدا نموده بود، درباره این که جشنواره تلویزیونی مستند چه تاثیری در فضای مستندسازی کشور دارد، گفت: در شرایطی که به خاطر کرونا، احتیاج مردم برای فیلم دیدن در سینما چندان محقق نمی گردد، تلویزیون با مخاطب میلیونی خود می تواند پاسخی به این احتیاج باشد.

هاشمی در ادامه صحبت هایش به این اشاره می نماید که بسیاری از جشنواره تخصصی مستند مثل سینماحقیقت مخاطبانی به مراتب کمتر از جشنواره تلویزیونی مستند دارند و این مزیتی عظیم برای جشنواره است. او البته دل پُری هم از برخی از مدیران نهادهای فرهنگی دارد و از بی توجهی نسبت به مستندسازان گلایه می نماید.

مستندسازان یکی پس از دیگری به داخل استودیو می آیند و با قرار دریافت در برابر دوربین به معرفی مستندشان و اینکه چگونه این اثر را ساخته اند، می پردازند. سرانجام بخش صحبت های هر کدام از آن ها هم دعوت از مخاطبان است تا به تماشای این مستندها بنشیند. مستندهایی که قرار است در کنار داوری حرفه ای جشنواره از سوی مخاطبان جشنواره نیز مورد داوری قرار بگیرد تا علاوه بر جوایز جشنواره، جوایزی نیز به عنوان بهترین آثار از نگاه مردم به مستندسازان اعطا گردد. اتفاقا همین موضوع هیجان حضور در جشنواره را بیشتر می نماید؛ چرا که علاوه بر قضاوت های تخصصی، آرای مردمی هم محک خوبی برای این است که هر مستندساز بداند چقدر در زمینه برقراری ارتباط با مخاطبانش پیروز ظاهر شده است.

محمدرضا وطن دوست هم از جمله مستندسازانی است که در این روز برای معرفی مستندش به استودیو افق آمده است. وطن دوست متولد ساری است و از سال 79 وارد رشته سینما شده است. او در چهارمین جشنواره تلویزیونی مستند لوتوس را برای نمایش آورده است. مستندی که ایده اولیه ساخت آن از یک خبر در یکی از خبرگزاری ها گرفته شده است.

وطن دوست از جذابیت های سینمای مستند می گوید. به تعبیر او مستند یعنی تفسیر خلاقانه واقعیت؛ مستند برآمده از نگاه نو مستندساز به یک ایده است. ایده هایی که شاید همه آن را ببینند اما این مستندسازان هستند با نگاهی ویژه و منحصربه فرد به سراغ آن ها می فرایند.

سمیه کریمی آخرین مستندسازی است که در این روز قرار است برای معرفی مستندش در مقابل دوربین قرار بگیرد. او سال جاری آوای شب دهم را به چهارمین جشنواره تلویزیونی مستند آورده است؛ مستندی درباره یک هیات خاص که در استان یزد فعالیت می نماید.

کریمی از این می گوید که حدود 2 سال درگیر ساخت این مستند بوده است. وقتی از او درباره این می پرسم که خصوصیات مستندسازی در شهرهایی غیر از پایتخت چیست و اساسا جشنواره هایی مثل جشنواره تلویزیونی مستند چگونه می تواننند به رشد مستندسازی در شهرستان ها یاری نمایند، در جواب می گوید: درست است که امکانات برای مستندسازی در تهران بیشتر است اما اتفاقا سوژه های بهتر و جذاب تر معمولا در شهرهایی غیر از پایتخت پیدا می شوند.

از خانم کریمی درباره حق پخش آثار راه یافته به جشنواره تلویزیونی مستند هم می پرسم که او در پاسخ به نکته ای دقیق اشاره می نماید: شاید عدد و رقم پرداخت شده به عنوان حق پخش به نسبت میزان هزینه های صرف شده برای ساخت یک مستند کافی نباشد اما بیش از آن بحث احترامی که با این کار به مستندسازان گذاشته می گردد، اهمیت دارد و از این نظر قطعا اتفاقی خوب و حرفه ای است.

حوالی ظهر است که از استودیو بیرون می آیم و به این فکر می کنم که حتما در این آخر هفته برنامه ام را تنظیم کنم تا حداقل یکی دو مورد از مستندهای جشنواره سال جاری را ببینم؛ مستندهایی که هر شب ساعت 21 به روی آنتن شبکه مستند سیما می فرایند.