آیا امواج گوشی همراه باعث سرطان می شوند؟ - اهدا بلاگ

این پژوهش دو ساله را محققان برنامه ملی سم شناسی (NTP) انجام دادند. NTP گروهی است که زیر نظر موسسه ملی سلامت آمریکا فعالیت می نماید. موش های آزمایشگاهی را به شکلی در معرض امواج رادیویی قرار دادند تا نوعی شبیه سازی از زندگی روزمره و تمام امواجی که در محیط پیرامونمان وجود دارد، بوجود آید. موش ها دو سال عمر می کردند و در تمام این دو سال، آن ها در اتاقکی قرار داشتند که کل بدنشان روزی 9 ساعت در معرض امواج رادیویی بود. کریستوفر پورتیر سرپرست پیشین گروه NTP می گوید که این تحقیق، برترین و دقیق ترین پژوهش در زمینه اثر امواج گوشی های همراه روی بدن موجودات زنده بوده است.

در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، بیشتر افراد بزرگسال گوشی همراه دارند. مثلا در آمریکا ضریب نفوذ آن در بین بزرگسالان به 90 درصد می رسد. آمارها نشان می دهد که تا سال 2019، حدود 5 میلیارد نفر گوشی همراه خواهند داشت. هرچند که همواره نگرانی هایی از بابت ایمنی امواج گوشی ها وجود داشته، ولی هیچ وقت در هیچ تحقیقی رابطه امواج با سرطان این قدر خوب مشاهده نشده بود. آژانس بین المللی تحقیقات سرطان در سال 2011، تابش رادیویی را به عنوان عاملی سرطان زا در انسان معرفی نموده بود. داده های آن ها از تحقیقات اپیدمیولوژیکی بدست آمده بود و این داده ها نشان می دادند افرادی که خیلی زیاد و در مدت زمان طولانی با گوشی همراه مکالمه می کردند، به احتمال 40 تا 200 درصد بیشتر مبتلا به گلیوما و نوروم آکوستیک می شدند. نوروم آکوستیک تومور خوش خیم مربوط به سلول های عصبی شنوایی است. این داده ها برای اثبات نا ایمن بودن امواج موبایل کافی نبود. به همین علت گروه NTP در سال 2009 تصمیم گرفت که آزمایشی طولانی مدت را روی حیوانات انجام دهد.

به هر صورت این پژوهش روی هزاران موش انجام و روشن شد آن هایی که در معرض تابش رادیویی مشابه تابش گوشی های همراه بودند، به انواعی نادر از سرطان مغز و قلب دچار شدند. البته همچنان تعداد موش هایی که سرطان گرفتند کم بود، ولی مشخصا آن هایی که در معرض تابش بیشتر بودند، به احتمال بیشتری سرطان می گرفتند. برخی از موش ها مبتلا به گلیوما شدند. گیلوما یکی از انواع تومورهایی است که در مغز رشد می نماید. برخی از آن ها هم به شوانومای قلبی مبتلا شدند. هیچ کدام از موش های گروه کنترل، یعنی آن هایی که در معرض تشعشع نبودند، دچار تومور سرطانی نشدند. چیزی که در نتایج این آزمایش خیلی عجیب است این بود که موش های نر نسبت به ماده ها خیلی بیشتر سرطان گرفتند.

قبلا پژوهش هایی شبیه به این اجرا شده بود، ولی در هیچ کدام از این همه موش استفاده نشده بود. موش ها در گروه های 90 تایی قرار گرفتند و هر گروه از هنگام جنینی تا سرانجام عمر به مقدار های مختلف، در معرض امواج قرار داشت. در طول پژوهش موش ها در قفس آزاد بودند و زندگی عادی خود را می کردند. در پژوهش از دو نوع مدولاسیون CDMA و GSM که در گوشی های امروزی رایج هستند استفاده شده بود. هرچند که مقدار تشعشع هر دو تقریبا یکسان است، ولی تفاوت هایی در نحوه تشعشع به وسیله آنتن وجود دارد. به هر صورت هیچ تفاوت آماری بین مقدار سرطان موش هایی که در معرض امواج GSM بودند نسبت به CDMA پیدا نشد. بین 2 تا 3 درصد موش های نر گروه هایی که در معرض تشعشع بودند، به گلیوما مبتلا شدند و مقدار ابتلا به شوانوما هم بین 1 تا 6 درصد بود. نتیجه درباره موش های ماده این طور نبود و آن ها خیلی کمتر سرطان گرفتند. ضمناً به دلایلی که هنوز هیچ کس نمی داند، موش هایی که در معرض تشعشع بودند بیشتر از موش هایی که در معرض تشعشع نبودند عمر کردند.

این نتایج به چه معنا هستند؟ خوب این اولین مشاهده مستقیم از تاثیر امواج روی موش ها و ابتلا به سرطان آن هاست. بنابراین ما هم باید نگران باشیم. با این حال هنوز جای خیلی زیادی برای تحقیق وجود دارد. در پنج کشور اروپایی، پژوهشی بزرگ اجرا شده که در آن، رفتار استفاده از گوشی همراه روی 300 هزار نفر برای پنج سال زیر نظر گرفته می گردد و همزمان آن ها را از بابت ابتلا به سرطان، بیماری های عصبی، قلبی و بعلاوه سردرد و اختلال خواب زیر نظر می گیرد. پژوهشی دیگر هم در بارسونا انجام می گردد که در آن 903 نفر بین 10 تا 24 سال را زیر نظر قرار می دهد. هیچ کدام از این دو پروژه نتیجه ای بیرون نداده است.

به هر صورت هرچند که هنوز نتایج خیلی دقیقی حاصل نشده و از اینکه امواج موبایل کاملا برای انسان خطرناک هستند مطمئن نیستیم، ولی سازمان های مختلف می توانند بر اساس آن اقداماتی بنمایند. مثلا اینکه نگذارند بچه ها از گوشی های همراه استفاده نمایند. یا اینکه به مردم توصیه گردد کمتر با گوشی صحبت نمایند و برای این کار از هندزفری استفاده نمایند.

منبع: Science Mag, Scientific American, IEEE